На вясновых канікулах настаўнікі нашага раёна дзякуючы дэпутату Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь Наталлі Кучынскай мелі магчымасць сустрэцца з жывой легендай алімпіяднага руху ў нашай краіне Міхаілам Волкавым. На сённяшні дзень ён калега Наталлі Генадзьеўны – таксама дэпутат, намеснік старшыні пастаяннай камісіі па адукацыі, культуры і навуцы. Дарэчы, ён яе калега і па мінулай працы – педагог. Ды не проста педагог. У рэспубліцы, напэўна, не знойдзецца ніводнага настаўніка, хто б мог прыблізіцца да яго рэзультатаў. Настаўнік матэматыкі вышэйшай катэгорыі з Віцебска за сваю педагагічную кар’еру падрыхтаваў 185 пераможцаў і прызёраў заключнага этапу рэспубліканскіх алімпіяд і 18 пераможцаў сусветных алімпіяд па матэматыцы (3 залатыя, 6 сярэбраных і 9 бронзавых медалёў).
Міхаіл Мікалаевіч ‑ педагог-наватар, аўтар і распрацоўшчык вучэбных праграм па матэматыцы, удзельнік Усесаюзных педагагічных чытанняў, пераможца конкурсу аўтарскіх методык СССР. Яго педагагічны вопыт з 1988 па 1991 гады быў прадстаўлены на ВДНГ СССР. За распрацоўку і ўкараненне тэм «Адбор рацыянальных метадаў навучання як сродак актывізацыі пазнавальнай дзейнасці вучняў» і «Узаемадзеянне псіхолага-педагагічнай тэорыі пры фарміраванні інтэлектуальна развітай асобы» ён узнагароджаны двума дыпломамі першай ступені Акадэміі педагагічных навук СССР.
Міхаіл Волкаў – заслужаны работнік адукацыі Рэспублікі Беларусь, кавалер ордэна Францыска Скарыны. Ён неаднаразова быў адзначаны прэміямі Спецыяльнага фонду Прэзідэнта за ўклад у развіццё адораных дзяцей і моладзі.
На Ашмяншчыну ён прыехаў, каб расказаць сваім калегам аб методыцы работы з адоранымі дзецьмі і паказаць адзін са сваіх урокаў у аўтарскім класе на настаўніцкай аўдыторыі.
Педагогу Міністэрствам адукацыі было дазволена выкладаць матэматыку па ўласна распрацаванай праграме. Як прызнаўся настаўнік, з 1988 года ў сістэме сваёй работы ён нічога не памяняў. Стандартны ўрок з добрай методыкай – вось аснова поспеху. У адносінах методыкі ён заўсёды прытрымліваўся такога правіла: калі методыка добра ўспрымаецца на слых – не факт, што яна падыдзе. Аднак калі на слых яна не ўспрымаецца, то прымяняць яе не трэба.
Спачатку ён працаваў у звычайнай сярэдняй школе Віцебска, якая пасля стала гімназіяй. У свае класы вучняў ён адбіраў, але ніколі не рабіў гэта з дапамогай тэстаў і зрэзаў. Толькі падчас гутаркі, адзначыў педагог, можна высветліць узровень падрыхтаванасці дзіцяці. Міхаіл Мікалаевіч не проста вучыў сваіх вучняў асновам матэматыкі, ён вучыў іх выражаць свае веды. Для яго было важна, каб вучні, выходзячы са школы, маглі самастойна здабываць веды, падстройваць іх пад сябе і затым выкарыстоўваць.
Пры распрацоўцы ўласных праграм Волкаў браў за аснову праграмы 1949-1951 гадоў, так называемыя сталінскія, дзе кожная наступная тэма выцякала з папярэдняй. Ён грунтоўна прааналізаваў методыкі выкладання многіх педагогаў-наватараў: Ільіна, Шаталава, Аманашвілі, Якіманскай і вынес з іх галоўнае – толькі захоплены сваім прадметам педагог можа захапіць сваіх вучняў і павесці за сабой. А яшчэ сапраўдны педагог павінен паважаць асобу дзіцяці з таго самага дня, калі той пераступіў парог школы.
Падчас сустрэчы Наталлі Кучынскай і Міхаіла Волкава з настаўнікамі Ашмяншчыны педагогам была прапанавана анкета, згодна з якой настаўнікі ўнеслі свае прапановы ў дапрацоўку прынятага ў верасні 2011 года Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб адукацыі. Так як многія нормы, палажэнні і працэдуры дакумента на практыцы выклікалі шмат рознагалоссяў, было прынята рашэнне дапрацаваць кодэкс, а пасля вынесці дакумент у верасні бягучага года на абмеркаванне дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу.
Аліна БЕЛІЦКАЯ
Фота Святланы МУЦЯНСКАЙ