У Ашмянскім краязнаўчым музеі імя Францішка Багушэвіча адбылося адкрыццё выставы «Напалеон Орда. Падарожныя замалёўкі», прысвечанай выдатнаму мастаку, кампазітару, піяністу, пісьменніку Налалеону Ордзе.
У лютым споўнілася 210 год з дня нараджэння таленавітага беларуса. Творца заняў асаблівае месца сярод знакамітых грамадскіх і культурных дзеячаў не толькі Беларусі, але і ўсяго свету.
«Дух часу і раскошы». Менавіта так гэта стагоддзе ахарактарызавалі навуковыя супрацоўнікі краязнаўчага музея імя Францішка Багушэвіча. Сапраўды, Орда жыў у цудоўны час. Трэба толькі зрабіць крок праз браму старадаўняга заросшага парку, прайсці ў глыб алеі, засяродзіць свой погляд на сілуэце палаца, невялікія вежы якога адлюстраваліся ў вадзе маленькай сажалкі, і душу запаўняюць сумныя пачуцці. Перад намі паўстаюць невялікія эпізоды жыцця, якое два стагоддзі таму віравала і напаўняла гісторыю яркімі падзеямі…
Разам з супрацоўнікамі музея мы адправіліся ў неверагоднае падарожжа па жыцці заможнага шляхціца, пабывалі ў яго сядзібе, патанцавалі на балі разам з прыгажунямі, за вялікім сталом пагулялі ў салонныя гульні, якія былі папулярны ў той час. Далучыліся да такіх гульняў і госці музейнай выставы — вучні СШ № 3 і выхаванцы дзіцячай школы мастацтваў. Шарады адразу захапілі дзяцей, яны стараліся хутчэй адказаць на кожную загадку. Далей каманда дзяўчынак і каманда хлопчыкаў складалі пазлы, у якіх пасля пазналі вёску Баруны і велічны Гальшанскі замак, намаляваныя Напалеонам Ордай.
Засталіся ў далёкім мінулым войны і крывавыя паўстанні, якія не толькі забралі людскія жыцці, але і сцерлі з зямлі дваранскія сядзібы, велічныя палацы і храмы… Канешне, кола часу не раскруціць у адваротны бок, але можна яго спыніць. Так, як спыніў яго Напалеон Орда.
Мастак ездзіў па Беларусі дваццаць гадоў, за гэты час ён зрабіў каля 200 замалёвак. Ён надаў асаблівую ўвагу адлюстраванню сядзіб і памятных месцаў, звязаных з імёнамі такіх вядомых дзеячаў культуры, як Адам Міцкевіч, Станіслаў Манюшка, Уладзіслаў Сыракомля і многіх іншых. Шэраг малюнкаў зроблены ў Гродне, Віцебску, Мінску, Магілёве, Полацку, Пінску, Наваградку, Нясвіжы, Лідзе, Тураве, Ружанах, Крэве… З асаблівай увагай мастак замалёўваў старажытныя замкі, многія з якіх ужо ў той час ляжалі ў руінах. У працах Напалеона Орды кожны жыхар Ашмяншчыны пазнае і гістарычныя месцы свайго краю.
Замалёўкі Орды — гэта маўклівы напамін аб былой велічы нашай краіны. Гледзячы на кожную з іх, захапляешся прыгажосцю замкаў, сядзіб, храмаў…
Падчас выставы госці паглядзелі фільм аб жыцці Орды, здзейснілі віртуальнае падарожжа ў вёску Варацэвічы, дзе дзесяць год таму была адкрыта карцінная галерэя «Напалеон Орда. 200 год», паслухалі мелодыі таленавітага кампазітара.
Напрыканцы кожны з прысутных выбраў карткі, на якіх былі схаваны малюнкі героя выставы, але каб іх убачыць, неабходна было сцерці слой фарбы. Такім чынам, кожны з прысутных змог забраць з сабою часцінку творчасці Напалеона Орды, якая будзе ціхімі мелодыямі вальса нагадваць ім аб цёплай сустрэчы.
Кацярына РУДЗІК.
Фота Святланы МУЦЯНСКАЙ.