Напрыканцы верасня ўдзельнікі аматарскага аб’яднання паэтаў пры рэдакцыі раённай газеты пабывалі ў гасцях у суседзяў-аднадумцаў з Валожына. Такія вылазкі – нячастая падзея ў жыцці ашмянскіх творчых асоб. Тым больш прыемна было з’ездзіць у суседні раён, падзяліцца літаратурным вопытам.
Сустрэча адбылася ў сценах валожынскага раённага цэнтра культуры, дакладней – у “рэзідэнцыі” народнага літаратурана-мастацкага аб’яднання “Рунь”. Прасторнае памяшканне, адведзенае для “рунеўцаў”, ледзь змясціла ўсіх жадаючых патрапіць на гэты паэтычны форум. А іх аказалася нямала, хоць дабрацца змаглі нават не ўсе мясцовыя самадзейныя літаратары.
Адкрыла мерапрыемства Валянціна Гіруць-Русакевіч, кіраўніца “Руні” і наша зямлячка. Яна пазнаёміла прысутных са славутымі імёнамі Валожыншчыны. Няпроста стрымаць здзіўленне, калі чуеш, што амаль на кожны населены пункт гэтага краю прыходзіцца гучнае імя. Сапраўды, хоць і Ашмяншчына таксама багатая на знакамітасці, але творцаў больш у суседзяў. Сярод іх, Сымон Будны, Канстанцыя Буйло, Ядвігін Ш., Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч, Стары Улас, Пятро Бітэль, Вячаслаў Рагойша, Віктар Шніп і многія іншыя. Расказала Валянціна Францаўна і пра сучасных валожынскіх творцаў-аматараў, і пра іх творчыя поспехі. Усяго “рунеўцаў” – больш за трыццаць чалавек. Выдаюць калектыўныя і аўтарскія зборнікі паэзіі – і ў выдавецтве, і саматужным спосабам. Актыўна супрацоўнічаюць са сталічным выдавецтвам “Чатыры чвэрці” і з 2005 года выдалі ўжо тры “прафесійныя” зборнікі. Дзякуючы пашырэнню аргтэхнікі (перш за ўсё камп’ютараў і прынтараў), развіваецца таксама самвыдат. Многія вершы самадзейных паэтаў пакладзены на музыку і гучаць са сцэны. Дарэчы, у складзе “Руні” ёсць члены Саюза пісьменнікаў Беларусі.
З прывітальным словам у адказ ад ашмянскай паэтычнай суполкі звярнулася Аліна Санюк. У сваім выступленні яна таксама прыгадала старонкі гісторыі, імёны славутых землякоў, расказала і пра сучасныя пошукі і поспехі ашмянцаў на ніве паэзіі. Нашы дасягненні параўнальна меншыя, аднак ашмянскія паэты выйшлі на міжнародны ўзровень – наш калектыўны зборнік хоць і адзіны, але выпушчаны сумесна з літоўскімі сябрамі, да таго ж на чатырох мовах! Чым не вынік?!
Пасля такога ўступу пачалося, так бы мовіць, “паэтычнае спаборніцтва”. Годна прадставілі сваю малую радзіму “рунеўцы”: Аляксандр Кулак, Марыя Шакун, Дзмітрый Краскоўскі, Станіслаў Пупко, Наталля Жызнеўская, Сафія Русецкая, Людміла Садоўская, Уладзімір Буракоўскі, Таццяна Косік, Міхась Бацян, Валянціна Гіруць-Русакевіч. Не засталіся ў даўгу і ашмянцы: Эдвард Сяргей, Валянціна Васюкевіч, Генуэфа Кеўра, Алена Місюк, Яўген Куст, Ядзвіга Чаплінская, Яніна Гардзей, Дзмітрый Радкевіч, Аліна Санюк.
З песнямі выступілі Станіслаў Пупко, Дзмітрый Краскоўскі і Міхась Бацян. У руках Станіслава Міхайлавіча з’явіўся гармонік – і зазвінелі “валагодскія” пералівы – ён шмат гадоў правёў у Расіі, дзе, дарэчы, напаткаў свою жонку. А вось Дзмітрый Геранімавіч незадоўга да сустрэчы з ашмянцамі знайшоў у інтэрнэце зборнік вершаў нашага земляка Леаніда Каркоткі і не пашкадаваў сну, прачытаў яго цалкам за ноч. Адзін з вершаў асабліва запаў у душу івянецкага педагога і ператварыўся ў лірычную песню. Ну, а кульмінацыяй мерапрыемства сталі песні свавольніка і веселуна Міхася Бацяна. Ён прадэманстраваў добры ўзровень валодання гітарай і ўразіў выканаўчай манерай, якая знаходзіцца недзе паміж рэпам, фламенка і бардаўскай песняй. Наогул, хлопец удала спалучае сур’ёзную працу з асабліва важнымі (VIP) кліентамі ў рэкламна-вытворчай кампаніі і бесшабашныя выступленні ў складзе гурта “Р’э Мажор”, дзе піша і выконвае свае песні.
І, мабыць ад цеплыні песень, працяўшы пахмурныя аблокі, выглянула ласкавае восеньскае сонца, распагодзілася і пацяплела.
Надышоў час развітвацца з мясцовымі паэтамі. Кіраўніца літаратурна-мастацкага аб’яднання “Рунь” Валянціна Гіруць-Русакевіч і Аліна Санюк абмяняліся памятнымі падарункамі і кнігамі. Аліна Мікалаеўна падзякавала гаспадарам за цёплы прыём і запрасіла валожынцаў у госці да нас.
Пачалася другая частка паездкі – экскурсійная. Навуковы супрацоўнік тутэйшага краязнаўчага музея Уладзімір Пучкоў правёў пазнавальную і змястоўную вандроўку па эпохах, стылях і падзеях, якія засталіся ў мурах валожынскіх будынкаў і вуліц. Не горш за паэта Уладзімір Міхайлавіч расказваў пра Валожын так натхнёна, быццам разгортваў старонкі гісторыі старадаўняга мястэчка. Чаго варты хоць бы цалкам праўдзівыя, але падобныя на нейкія гарадскія байкі, эпізоды з “прыгодамі” валожынскіх помнікаў, якія то хавалі з вачэй далоў і зноў урачыста ставілі на месца (ці не першы ў Беларусі помнік каню), то ладзілі “пахаванні” (помнік Сталіну), то “перасялялі” з арганізацыі ў арганізацыю, аж пакуль дзесьці не страчваліся (помнік Леніну)! Як зазначыў экскурсавод, гісторыя – гэта пачатак самасвядомасці і любові да сваёй Радзімы, без яе краіне нельга. Менавіта ўрокі гісторыі дапамагаюць зрабіць высновы і вызначыцца з напрамкамі далейшага росту.
Наогул, з гісторыі вядома, што Ашмяны і Валожын звязваюць даўнія стасункі. Ашмянскі павет уключаў у сябе і валожынскія абшары. Таму, хоць і багатая валожынская зямля на таленавітых ды выдатных дзеячаў навукі, культуры і мастацтва, але ўсё ж, як кажуць, чые яны – гэта яшчэ трэба разабрацца. Аднак мэтай сустрэчы было зусім не дзяленне на “вашых і нашых”, а проста сяброўская гутарка, абмен думкамі, ідэямі, меркаваннямі.
Станоўчых уражанняў ад паездкі было нямала. Яно і не дзіўна. Бо, калі збіраюцца цікавыя людзі, дык пачынаеш глядзець на свет па-іншаму. Па-добраму.
Давыд МУСТАФІН.
Фота Святланы МУЦЯНСКАЙ.